Op 16 en 17 september 2023 staat het Meldpunt met een kraam op de informatiemarkten Bussum Cultureel en de Hilversumse Sportfair. Veel inwoners kennen ons nog niet, en weten niet dat wij samenwerken in een landelijke organisatie, discriminatie.nl. Daarom is het goed om op deze publieksevenementen met mensen in gesprek te komen en informatie te geven. Ook het belang van het melden van discriminatie, en van respect en gelijke behandeling in sport en cultuur wordt tijdens deze dagen onder de aandacht van de bezoekers gebracht.
De discriminatiecijfers 2022 van de regio Midden-Nederland met cijfers van de regio’s Utrecht, Flevoland en Gooi en Vechtstreek zijn gelijk met de landelijke cijfers verschenen. Het volledige rapport met inzichtelijke grafieken, toelichtingen en voorbeelden van cases is hier te downloaden:
Veruit de meeste meldingen bij de ADV’s en meldingen en aangiften bij de politie hadden betrekking op discriminatie vanwege herkomst/huidskleur. Bij de ADV’s gaat het om 51% en bij de politie om 43% van alle registraties in Midden-Nederland. Bij de ADV’s werd het meest melding gemaakt van incidenten op de arbeidsmarkt. Download en lees het rapport voor nadere informatie.
Op 25 april 2023 zijn de landelijke cijfers discriminatie 2022 gepubliceerd en aangeboden aan de minister van Binnenlandse Zaken, Hanke Bruins Slot. Herkomst was de meest gemelde discriminatiegrond. Ook discriminatie op grond van geslacht, seksuele gerichtheid en handicap werd vaak gemeld.
De politie registreerde 6738 incidenten in 2022, dat is 2 procent meer dan het jaar ervoor en bijna een kwart meer dan drie jaar geleden. Bij de antidiscriminatiebureaus daalde het aantal meldingen tot 5281 in 2022, bijna een kwart minder dan in 2021. Dat heeft voor een groot deel te maken met een sterke daling van het aantal meldingen over coronamaatregelen – in 2021 was ruim 30% van de meldingen corona-gerelateerd. Er is ook bij antidiscriminatiebureaus in 2022 sprake van een hoger aantal meldingen, als men kijkt naar alle vormen van discriminatie die niet met corona te maken hadden. Zo ontvingen de antidiscriminatiebureaus het afgelopen jaar meer meldingen over o.a. herkomst, geslacht en seksuele gerichtheid.
Herkomst meest gemelde discriminatiegrond
Herkomst (huidskleur, afkomst en etniciteit) is bij alle instanties de meest voorkomende discriminatiegrond in meldingen of registraties. Bij de meeste instanties, met uitzondering van de Nationale ombudsman, is het aandeel van deze grond tussen 2021 en 2022 bovendien gestegen. Zowel in de politieregistraties als in de meldingen bij antidiscriminatiebureaus gaat het in deze gevallen vaak om beledigingen en scheldpartijen. Bij de antidiscriminatiebureaus komen daarnaast veel meldingen binnen waarin het gaat om omstreden behandeling, bijvoorbeeld een onterechte weigering aan de deur van een discotheek. Bij de politie is in 14 procent van de incidenten naast beledigen en schelden ook sprake van geweld.
Discriminatie op grond van seksuele gerichtheid, geslacht en handicap
Na herkomst registreerde de politie de meeste incidenten op grond van seksuele gerichtheid (32 procent) en antisemitisme (8 procent). Handicap is bij de antidiscriminatiebureaus de op een na meest gemelde discriminatiegrond.
Bij de antidiscriminatiebureaus kwamen 43 procent meer meldingen binnen van discriminatie op grond van geslacht. Ook het aantal meldingen op grond van seksuele gerichtheid nam toe met 27 procent. Daarentegen liep het aantal meldingen van leeftijdsdiscriminatie terug met 37 procent. De verzoeken om een oordeel bij het College laten precies hetzelfde patroon zien: het aantal verzoeken met betrekking tot geslacht steeg met 30 procent, ook het aantal verzoeken op grond van seksuele gerichtheid (alhoewel nog steeds laag) nam toe. Het aantal verzoeken gerelateerd aan leeftijd als discriminatiegrond daalde juist met 43 procent.
Arbeidsmarktdiscriminatie
Antidiscriminatiebureaus, het College voor de Rechten van de Mens en de Kinderombudsman registreren op welk maatschappelijk terrein de discriminatie zich afspeelt. De meeste meldingen bij antidiscriminatiebureaus hebben betrekking op de arbeidsmarkt (21 procent), zoals bij sollicitaties, op de werkvloer en bij promotie en ontslag. In 16 procent van de gevallen gaat het om collectieve voorzieningen zoals gemeentelijke diensten of instellingen zoals een wijkteam of een bibliotheek. De commerciële dienstverlening (bijvoorbeeld winkels) is goed voor 12 procent van de meldingen.
Bij het College gaat 35 procent van de verzoeken om een oordeel in 2022 over de arbeidsmarkt, 26 procent van de verzoeken gaat over discriminatie bij het leveren van goederen en diensten – denk bijvoorbeeld aan discriminatie door taxibedrijven, verzekeringen of sportscholen. In 7 procent registreert het College ‘sociale bescherming’ als terrein: daarbij gaat het veelal om besluiten van (gemeentelijke) uitvoeringsorganisaties, bijvoorbeeld over toeslagen, uitkeringen, of het aanbieden van een woonwagenstandplaats. Bij de Kinderombudsman gaan 22 van de 26 meldingen over het onderwijs. Naast pesten tussen leerlingen onderling, gaat het dan bijvoorbeeld ook over het (onterecht) krijgen van een lager schooladvies.
In 2022 zijn bij het Meldpunt Discriminatie Gooi en Vechtstreek in totaal 123 discriminatieklachten binnengekomen. Als de corona-gerelateerde en anonieme meldingen niet worden meegeteld is sinds 2019 een stijging in het aantal ontvangen meldingen waar te nemen: van 83 meldingen in 2019, naar 88 meldingen in 2020, 98 in 2021 en uiteindelijk 115 meldingen in 2022.
Aantal meldingen Gooi en Vechtstreek, 2019-2022
De cijfers voor 2022 laten een stijging zien van de meldingen op grond van herkomst/huidskleur, en geslacht, en een daling in meldingen op grond van handicap/chronische ziekte. Deze verschuivingen ten opzichte van 2021 zijn met name een gevolg van het einde van de coronacrisis.
Discriminatie op grond van herkomst/huidskleur werd in 2022 65 keer gemeld tegenover 46 keer in 2021. Voorvallen van discriminatie op grond van herkomst/huidskleur kwamen het vaakst voor in de openbare ruimte (10 keer), op de arbeidsmarkt (9 keer) en in de commerciële dienstverlening (9 keer).
Opvallend is de toename van het aantal meldingen op grond van geslacht ten opzichte van 2021. Discriminatie op deze grond is in 2022 16 keer gemeld, tegenover slechts 6 keer in 2021. Het aantal is ongeveer terug op het niveau van 2020 (toen 15 meldingen).
In 2022 kwamen de meeste meldingen binnen op het terrein van de arbeidsmarkt, dit is een vrij stabiel gegeven in de cijfers van de afgelopen jaren met uitzondering van het ‘coronajaar’ 2021. In bijna de helft van de gevallen ging het hierbij om ervaren discriminatie op grond van herkomst of huidskleur. Dit betrof ervaringen van discriminatie bij werving en selectie op de werkvloer, arbeidsvoorwaarden en promotie/doorstroom, en bij arbeidsbemiddeling.
Het aantal meldingen van discriminatie in de openbare ruimte (belediging, bekladding, e.d.) liet in 2022 een duidelijke stijging zien.
Het volledige rapport met alle discriminatiecijfers over 2022, inclusief een overzicht van onze overige resultaten, is hier te downloaden:
Op 21 maart, Internationale Dag tegen Racisme, bezochten wij op de meldpuntfiets gemeentehuizen en buurthuizen in onze regio om in gesprek te gaan met inwoners en om aandacht te vragen voor de urgentie van de bestrijding van alle vormen van discriminatie en de bescherming van de rechten van de mens.
Brinkhuis Laren
Gemeente Gooise Meren
De Draaikom, Huizen
Buurthuis Blaricum
Buurthuis Huizen
Raadhuis Hilversum
De UitWijk Bussum
Buurthuis ZO-samen Hilversum Zuid-Oost
Bij het Raadhuis in Hilversum werd de mensenrechtenvlag gehesen door wethouder Karin Walters, en de gemeentesecretaris, in het bijzijn van Stichting Gooi en Vecht Inclusief, Stichting Hilversum One en het Meldpunt.
‘Met Andere Ogen’: bewustwordingstraining Hilversum voor eigen medewerkers tegen vooroordelen
Hilversum start een bewustwordingstraining voor alle managers en teams binnen de organisatie, bedoeld om discriminatie of pesten op de werkvloer tegen te gaan. Dat zeiden wethouders Karin Walters (Inclusie) en algemeen directeur/gemeentesecretaris Pilar Torres bij het hijsen van de mensenrechtenvlag.
Dat hijsen van de vlag vond dinsdagmorgen, tijdens de Internationale dag tegen racisme en discriminatie, direct voor het raadhuis plaats. Ook aanwezig in de regen waren vertegenwoordigers van het Meldpunt Discriminatie Gooi en Vechtstreek, het Diversiteitsnetwerk (inwoners en organisaties die zich sterk maken voor een cultureel divers Hilversum) en Stichting Gooi- en Vecht inclusief. “We willen een Hilversum waarin iedereen mee kan doen, zich thuis voelt, gelijke kansen heeft en zichzelf kan zijn. Dat kunnen we niet alleen, daar hebben we iedereen bij nodig”, aldus de wethouder.
Zij gaf daarbij aan dat de gemeente Hilversum een inclusieve organisatie wil zijn die gebruik maakt van de kracht van diversiteit. Mede daarom biedt de gemeente de workshop ‘Met Andere Ogen’ aan voor alle managers en teams binnen de eigen organisatie. “Deze interactieve bewustwordingstraining moet waardevolle gesprekken opleveren en medewerkers en leidinggevenden alert maken op de soms onbewuste vooroordelen of reflexen van waaruit zij handelen of reageren”, is daarbij de officiële uitleg van de gemeente.
Deze workshop kan ook aangeboden worden aan groepen geïnteresseerde buurtbewoners. Torres geeft aan dat binnen het raadhuis de workshop al in gang is gezet. Het is overigens niet zo dat er meldingen zijn binnengekomen van racisme of grensoverschrijdend gedrag binnen de organisatie, benadrukt zij. “Ik kwam hier vorig jaar en merkte dat het thema niet heel zichtbaar was. De vraag is dan of ik niks hoor omdat er niks aan de hand is of dat mensen niks durven te zeggen.”
VR bril
Bewustwording. Daar draait het tijdens de workshop om. Medewerkers krijgen daarbij een VR bril op en zien een film met thema’s als man-vrouw, wit-zwart of pesten op de werkvloer. En dan vanuit meerdere perspectieven, legt de algemeen directeur uit: vanuit de pester, het slachtoffer, maar ook de mensen er omheen.
Het idee daarbij is om misverstanden te voorkomen. Torres noemt daarbij als voorbeeld de Ramadan, die komende week begint. Dan kan het voorkomen dat een niet-moslim binnen het team een bijeenkomst houdt, waar een lunch bij zit. Die medewerker is dan even vergeten – onbewust dus – dat het voor zijn collega de vastenmaand is, maar voor die collega kan dat heel kwetsend zijn. “Dan voel je je niet gehoord of gekend.” Walters vervolgt: “Je leert van de workshop om over dit soort lastige onderwerpen te praten.”
Een ander nieuwtje is dinsdagmorgen de nieuwe fiets – het Mobiele Meldpunt – van het Meldpunt Discriminatie, bedoeld om meer de wijken in te gaan. Voor veel mensen blijkt het toch een drempel om naar het meldpunt aan de Larenseweg te gaan, vertelt consulent Bernd Buiting van het meldpunt. Met duidelijk herkenbare fietsen gaan de medewerkers langs bij buurtcentra en ontmoetingsplekken. Hier kunnen inwoners ter plekke in gesprek gaan met het meldpunt om hun ervaringen te delen, vragen te stellen en eventueel melding van discriminatie te doen.
Naast het behandelen van discriminatieklachten zet het Meldpunt ook in op preventie middels voorlichting, gastlessen op basisscholen en workshops onder andere in het voortgezet onderwijs. Als het gaat om discriminatie wijkt Hilversum niet af van het landelijk beeld, aldus Buiting. “Je merkt het nu weer wat meer op de arbeidsmarkt: pesten op het werk of collega’s die vervelende opmerkingen maken. Meldingen van grensoverschrijdend gedrag krijgen we niet echt. Dat blijft voor veel mensen toch een lastig issue.”
Stagediscriminatie De komende periode zal vanuit het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid Gooi en Vechtstreek worden geïnvesteerd in het begeleiden van jongeren/studenten bij het vinden van een stageplek, meldt de gemeente. Om stagediscriminatie tegen te gaan wordt de video sollicitatieapp, HireTime als pilot ingezet op het MBO College Hilversum en op de Gooise Praktijkschool. “Dit is een innovatief middel dat het mogelijk maakt dat de student een video-opname kan maken om naar een stageplek te solliciteren. De student krijgt de kans om op beeld zijn talenten te laten zien, en zijn motivatie/enthousiasme te tonen. Zowel werkgevers als jongeren reageren zijn enthousiast.”
Respect voor iedereen, dat zetten we in de schijnwerpers bij sportclubs, buurtsportcoaches, jongerenwerkers en scholen tijdens de #weekvanrespect. Hoe draag jij bij aan een respectvolle samenleving waarin iedereen zich thuis voelt?
Wil jij met je sportclub, je buurtwerk of school aandacht besteden aan deze onderwerpen en het bespreekbaar maken? Kies deze week een moment tijdens of na de training of een activiteit, met je collega’s of met jongeren, om stil te staan bij discriminatie, pesten en grensoverschrijdend gedrag op het sportveld of op school.
Luister nu de podcast: een leuke manier om meer te weten te komen over de personen achter het Meldpunt. In september 2022 zijn twee medewerkers van het Meldpunt Discriminatie geïnterviewd voor de Podcast-serie “Veelzeggende Verhalen”. Wat drijft hen om dit werk te doen? Waarom is het zinvol om discriminatie te melden, en waarom is het belangrijk het te signaleren? Op welke manieren draagt het werk van het Meldpunt bij aan het voorkomen van discriminatie? Wat is hierbij de rol van de samenwerking met Versa Welzijn en andere maatschappelijke organisaties? Op deze vragen en meer hoor je het antwoord in deze podcast!
